Een bezoek aan het reality museum

Eergisteren op tv: Boris Blom was bij Beau om te praten over zijn Instagram-accout @realitymuseum. Mijn mond viel open: waarom had ik dit niet eerder ontdekt. Het account bevat kort fragmenten uit heel veel reality series. Idols, Echte meisjes in de jungle, Oh oh Gerso. Ik heb echt niet alles gezien, maar (beschamend) veel kwam me bekend voor.

De volgende morgen had ik een leuk gesprekje met de positief ingestelde Boris over mijn boek Privacy Live. Want wie van reality houdt, is vast ook geïnteresseerd in mijn boek. Denk ik.

Hier item bij Beau:

Van lezer naar schrijver

Hoe ik een boekengek werd - deel 7 (einde)

Als je tien jaar lang gemiddeld een boek per week leest, dan heb je 500 boeken gelezen. Veel daarvan zijn goed, maar lang niet allemaal. In de tijd dat ik boeken recenseerde voor Chicklit.nl en Vrouwenthrillers.nl kwam het moment dat ik dacht: ‘Dit kan ik ook.’ En ik beken: ik dacht ook: ‘Dit kan ik beter.’In 2006 ontwikkelde zich in mijn hoofd een verhaal, een plot, waarvan ik zo sterk voelde dat het op papier moest komen, dat ik eraan begon. Dit zou mijn verhaal worden, mijn boek, mijn bestseller. Natuurlijk ken ik de cijfers: slechts een handjevol Nederlandse schrijvers lukt het op de bestsellerlijst te komen, kan op een dag zijn kantoorbaan opzeggen en het romantische ideaal van een schrijver gaan leven. Je weet wel: een hond, een huisje aan de bosrand en een glas wijn naast je laptop. Ondanks de kleine kans, wilde ik graag een van hen zijn.

Viel dat ff tegen. Schrijven blijkt maandenlang achter je laptop zitten, vol frustratie, writersblocks en herschrijf-rondes. Een echte hondenbaan en zonder wijn niet vol te houden. Tot zover het ideaal. Het duurde jaren voordat ik in de gaten had dat het zo werkte. Of ik nu in een huisje aan de bosrand zat of op mijn studeerkamer, het was bikkelen, volhouden, weer opnieuw beginnen en herschrijven. En dan heb ik het nog niet eens over alles wat je moet kunnen als schrijver: het verhaal moet origineel zijn, de spanning moet goed opgebouwd worden, de karakters moeten goed uitgewerkt zijn, een beetje talent en stijl zijn mooi meegenomen, en het mag allemaal niet te voorspelbaar zijn of van clichés aan elkaar hangen.

Zelf een boek schrijven bleek voor mij een les in nederigheid. Denken dat je iets kan is zoveel makkelijker dan het ook doen. Ik heb hernieuwd respect voor elke schrijver die een boek afrondt, ik leef mee met iedereen die middenin het schrijfproces zit, en bovenal ben ik de afgelopen jaar dankbaarder dan ooit voor mijn kantoorbaan. Dat huisje aan de bosrand huur ik af en toe wel. En fulltime schrijven: daar is dus niets romantisch aan! Mijn boek is vorige maand verschenen. Na meer dan 13 jaar, na jaren waarin gefrustreerd was, jaren waarin ik bleef doorschrijven, ook al had ik er geen plezier in, na jaren dat ik het opgaf en besloot dat ik beter een andere hobby kon zoeken en na jaren waarin ik schreef en herschreef, is mijn verhaal als boek te koop in de winkel. Ik ben zo trots en zo opgelucht. Ik ben blij met elke recensie en met elke lezer die plezier beleeft aan het verhaal. En ik ben moe. Wanneer je iets zo lang, zo graag wilt, en je droom komt uit, dan ben je bekaf.

Dus de afgelopen weken ben ik aan het uitrusten (het Corona-virus helpt daarbij een handje). Overdag werk ik thuis en ’s avonds hang ik op de bank en binge Netflix-series. En af en toe glijdt mijn blik dan omhoog naar de boekenplank boven de tv waar een exemplaar van Privacy Live staat en dan verschijnt er een grote glimlach op mijn gezicht.

Grootmoeder

Hoe ik een boekengek werd - deel 6

Een aantal maanden voor ik Het dagboek van Bridget Jones las, stierf mijn grootmoeder. Ze was 93 jaar geworden. Toen ze stierf, was ze zo gekrompen dat ze nog maar 1 meter 50 was. Ze had lang grijs haar, dat ze in een knotje achterop haar hoofd droog, droeg ouderwetse bloemetjesjurken en rook altijd naar viooltjes. Ze wilde graag dat wij haar ‘grootmoeder’ noemden. ‘Oma’ vond ze te gewoontjes.

Mijn liefde voor boeken heb ik van haar. Grootmoeder gaf ons nooit geld of snoep, maar boeken. In haar kast had ze een vak ingericht speciaal voor mijn zusje en mij. Als we bij haar op bezoek gingen, rende ik altijd meteen naar de kast. Elke week stonden er nieuwe boeken in. De ene keer waren het stomme boeken, saaie klassiekers of te moeilijke literatuur, de andere keer waren het precies de boeken die ik wilde lezen: Thea Beckman, Tonke Dragt, Jan Terouw. Toen ik ging puberen kreeg ik van haar Kinderen van Moeder Aarde. Zo mooi. Toen ik ouder werd kocht ze Gödel, Esher, Bach voor me.

Als we bij haar logeerden mochten we mee naar De Kler, een van de grootste boekhandels in Leiden. Dan trok ze haar groene, wollen jas aan, controleerde haar steeds dunner wordende knot en gingen we met de bus – met haar roze strippenkaart – naar het centrum. In De Kler werd ze warm onthaald door het voltallige personeel. ‘Wilt u een kopje koffie?’ ‘Zijn dit uw kleinkinderen?’ Grootmoeder liet zich de rol van eregast graag aanmeten. Als haar kopje leeg was, koos ze de boeken uit die ze wilde hebben en die werden dan in de loop van de week bij haar thuis bezorgd. Toen ze niet zo makkelijk meer naar de stad kon, stuurde De Kler haar een catalogus zodat ze vanuit haar stoel bij het raam kon winkelen. Elk jaar op haar verjaardag ontving ze een enorme bos bloemen van hen. 

Toen ze echt oud werd, en mijn vader haar financiën moest regelen, kwam hij erachter hoeveel geld ze per maand aan boeken uitgaf… het was haar grootste kostenpost.

Mijn liefde voor boeken heb ik van haar. Ik typ dit stukje tekst terwijl ik achter haar antieke bureautje zit en nog steeds is een groot deel van de boeken in mijn kast ooit van haar geweest. Grootmoeder had het geweldig gevonden om te weten dat ik nu zelf een boek geschreven heb. Geen saaie klassieker, maar een young adult. Iets te gewoontjes voor haar smaak, maar toch…

Thrillers

Hoe ik een boekengek werd - deel 5

De eerste vrouwenthriller die ik las was Villa Serena van Marion Pauw. Het boek kreeg ik in 2005 thuisgestuurd van uitgeverij Archipel om te recenseren op ChickLit.nl. Ik had geen haast om te beginnen in het dunne boekje - de kaft was niet roze, en er stonden geen vrouwenbenen op - het bleef dan ook lang op mijn nog-te-lezen-stapel liggen. Maar uiteindelijk begon ik en las ik het in één dag uit. Net als bij Het dagboek van Bridget Jones had ik het gevoel iets bijzonders in handen te hebben. Het was chicklit, maar ook weer niet. Fillis, het hoofdpersonage, was getrouwd en de dertig gepasseerd, en het verhaal draaide niet om haar zoektocht naar de Ware. Het verhaal draaide om het feit dat haar man had geprobeerd haar te vermoorden. Maar Fillis was wel een echte ‘chick’. Ze was hip en grappig. Ook bevatte het boek een aantal ‘hete’ scenes. Romantiek en spanning gecombineerd en als lezer had je het gevoel dat het jou had kunnen overkomen. Het boek was voor hardcore thriller-lezers waarschijnlijk niet spannend genoeg, maar voor mij als chicklit-lezer was het de start van een nieuwe obsessie. Zouden er meer van ‘zulke boeken’ bestaan?

Maar mijn zoektocht werd onderbroken door een spannende en angstige periode in het echte leven. Mijn oudste dochter werd ziek. Een jaar lang liepen we ziekenhuizen in en uit, van MRI naar ruggenpunctie, van experimentele behandeling naar reguliere controles. Het relativeert. Romantische boekjes over de Ware konden me niet meer boeien. Ik had de Ware al gevonden in mijn eigen man, de man die ons af en aan naar het ziekenhuis chauffeurde, die rechtop bleef staan wanneer ik in elkaar stortte, die zorgde dat er eten op tafel stond. Het leven draait niet om romantiek, maar om samen een crisis doorstaan.

Mijn kennismaking met angst had me veranderd. Ik ontgroeide de chicklit, had het geduld niet meer om me door de eerste hoofdstukken van een nieuwe chicklit heen te worstelen waarin een bijna 30-jarige single haar niet-zo-aardige baas introduceerde, evenals haar dominante moeder, haar gelukkig-getrouwde vrienden en haar onhebbelijkheden. Ik was toe aan iets nieuws.

Terwijl ik al mijn vrije tijd doorbracht in ziekenhuisstoeltjes, ontstond in de buitenwereld voorzichtig de hype rond Esther Verhoef en Saskia Noort. Het duurde maanden voordat ik dat in de gaten kreeg. Uiteindelijk kocht ik hun boeken en las ze in een ruk uit. Op een dag kreeg ik een recensie-exemplaar toegestuurd van Een kwestie van tijd van Tupla Mourits. Toen ik het uit had, wist ik: dit was een nieuw genre.

Ik besloot een nieuwe website te maken. Maar hoe moest een website heten met informatie over ‘zulke thrillers’. De pers gebruikte een veelvoud aan plastische benamingen voor deze trendy thrillers: vinex-thrillers, polderthrillers, emo-thrillers, oestrogeenthrillers. Uitgevers noemden het literaire of psychologische thrillers. Maar al deze predicaten dekten mijns inziens de lading niet: te beperkt, te veelomvattend, te overdreven.

Het antwoord kwam van Esther Verhoef zelf. Als geen ander begreep zij het verschil tussen de ouderwetse en de nieuwerwetse thrillers, ze schreef ze namelijk allebei. In een interview online gebruikte ze de termen ‘vrouwenthriller’ en ‘mannenthriller’. Het woord ‘vrouwenthriller’ vond ik zo goed passen dat dat de naam van de website werd: VrouwenThrillers.nl.

Waarom moderne vrouwen chicklit lezen

Hoe ik een boekengek werd - deel 4

S. en ik hadden in de beginperiode van Chicklit.nl heel intensief mailcontact met een stuk of twintig uitgevers. We kregen boeken en publiceerden in ruil recensies, artikelen, winacties, interviews en previews. Onze bezoekers (bezoeksters voornamelijk ;-)) vonden het prachtig, en hun aantal groeide elke week. De dag dat we onze duizendste bezoeker hadden, deelden S. en ik roze lolly’s uit op kantoor.

Bijna elke week werden we verrast door een mailtje van een lezer die zo blij was met de website, of van een journalist die een artikel over chicklit wilde schrijven, of van een uitgeverij met een plan. Als hobby begon de website behoorlijk uit de hand te lopen. We kregen het druk. Gelukkig waren er vrijwilligers die graag mee wilden lezen, waardoor ons team groeide en groeide. Een van de eerste vrijwilligers was J, hardwerkend, betrouwbaar en een super-chicklit-fan. Ook bood collega E. aan om onze website een make-over te geven en te zorgen dat hij 'futureproof' werd.

Waarom was chicklit zo'n hype? Waarom vonden al die slimme meiden (waaronder ikzelf) die romantische boeken toch zo leuk? Om die vraag te stellen hadden we een heus forum op Chicklit.nl neergezet. Ik startte een topic waarin ik deze vraag stelde. Ik kreeg nul reacties. Chicklit lezen en filosofische vragen stellen is kennelijk geen veelvoorkomende combinatie. Alle andere onderwerpen zorgden echter wel voor veel interactie en nog meer bezoekers.

Het forum ging, bij gebrek aan een moderator (leermomentje!) een eigen leven leiden. Misschien kon het niet uitblijven, maar er ontstonden ruzies, fikse ruzies. Het nieuwe interactieve internet 2.0 had een keerzijde. Nieuwe mensen werden slechts met moeite geaccepteerd. Steeds vaker kreeg ik mailtjes van lezers die zich niet welkom voelden op het forum. Ik probeerde de 'zelfbenoemde leiders’ van het forum hierop aan te spreken, maar kreeg een berg van kritiek. Ook J. die actief op het forum was en meer in de leeftijdscategorie van de forummers paste, lukte het niet de regie terug te pakken. Ik had er slapeloze nachten van. Dat onze site een plek was geworden waar mensen gekwetst werden en zich niet welkom voelden was absoluut niet de bedoeling. Na weken van twijfelen besloot ik de stekker uit het forum te trekken. Veel protest volgde, maar het voelde als een enorme opluchting. De actieve groep meiden die elkaar had ontmoet op het forum, startte een eigen forum en iedereen leefde nog lang en gelukkig.

Het antwoord op mijn vraag kreeg ik van Josie Lloyd en Emlyn Rees (zie deel 3). In het korte interview dat Nova met Josie Lloyd en Emlyn Rees hield, zegt Josie op een gegeven moment dat chicklit zo populair is, omdat wij een generatie zijn die geen problemen gekend heeft. Geen honger, geen oorlogen. Het gevolg is dat we onze eigen problemen maken en erg met onszelf bezig zijn. Toen, in 2004, vond ik dat een onnozele uitleg. Waarom moest het nu weer zo zwaar? Waarom mochten we niet gewoon genieten van chicklit? En waarom waren onze problemen geen ‘echte’ problemen? Later, toen ik wat ouder was, snapte ik pas wat ze bedoelde en toen snapte ik ook dat ze gelijk had. De tijdgeest heeft een weerslag op de boeken die gelezen worden.
Dus die erotische boeken-rage is het gevolg van de huidige tijdgeest...?

Het zou niet lang duren of ik ontgroeide de chicklit. Maar daarover meer in deel 5.